مقدمه
با تصفیه فاضلاب شیمیایی آشنا شوید.
امروزه کمبود منابع آب شرب و افت سریع کیفیت منابع آب به علت نفوذ پساب های تصفیه نشده یا آلوده به یکی از دغدغه های اصلی کارشناسان آب و فاضلاب جهت دستیابی به روش های پیشرفته تصفیه فاضلاب به منظور تولید پساب مطابق با استانداردهای محیط زیستی جهت تخلیه به منابع پذیرنده و یا حتی دستیابی به کیفیت های بالاتر به منظور بازچرخانی آب در استفاده مجدد خط تولید صنایع می باشد.
در همین بین سوال اصلی این استکه سطح تصفیه موردنیاز جهت حفظ سلامت عمومی و محیط زیستی و تامین نیازهای جوامع چه میزان می باشد؟
براساس مطالعات و سوابق اجرایی موجود، روش ها و فرآیندهای مختلفی جهت تصفیه این فاضلاب ها وجود دارد. این روش ها ممکن است فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و یا روش های پیشرفته تصفیه فاضلاب باشند.
از یک سو با فشارهای دستگاه های نظارتی بر حفظ سلامت محیط زیست و از سوی دیگر کمبود منابع آب و نیاز به تامین آب موردنیاز در خط تولید کارخانه ها مواجه هستیم.
فرآیند تصفیه
در یک فرآیند تصفیه متعارف به طور کلی سه مرحله انجام می شود:
- تصفیه اولیه: تصفیه اولیه شامل به کارگیری روش های حذف جامدات مانند آشغالگیری، دانه گیری و ته نشینی اولیه و همچنین حذف چربی و روغن با چربی گیر ثقلی و یا شناورسازی با هوای محلول می باشد.
- تصفیه ثانویه: تصفیه ثانویه درواقع قلب تصفیه خانه محسوب می شود و شامل حذف مواد آلی محلول می شود. حذف مواد آلی می تواند با ترسیب شیمیایی و یا لخته سازی بیولوژیکی انجام شود. درحالت کلی تصفیه بیولوژیکی به علت جوانب اقتصادی بر تصفیه شیمیایی اولویت دارد. تصفیه بیولوژیکی ممکن است هوازی و یا بی هوازی باشد. این مقاله برروی تصفیه بیولوژیکی هوازی تمرکز دارد.
- تصفیه پیشرفته: بسته به نوع استفاده از پساب تصفیه شده، می توان از روش های زیر استفاده کرد:
- حذف جامدات محلول با غلطت کمتر از ۱۰ میلی گرم در لیتر با استفاده از فیلترهایی مانند: فیلترشنی تحت فشار، فیلترمدیا دولایه ، فیلتر مدیا چندلایه یا ممبران اولترافیلتر UF
- حذف ترکیبات پیچیده سخت تجزیه پذیر: سیستم تصفیه ممکن است از اکسیداسیون شیمیایی ساده تا اکسیداسیون پیشرفته متغیر باشد.
- حذف باکتری ها و ویروس ها: گندزدایی با کلرزنی یا UV
- حذف جامدات محلول: اسمز معکوس
تصفیه ثانویه تصفیه فاضلاب شیمیایی
به طور کلی عنوان تصفیه ثانویه فاضلاب برای تصفیه بیولوژیکی مواد آلی، حذف مواد مغذی و کلوئیدی برای تصفیه بیولوژیکی فاضلاب استفاده می شود.
این نوع تصفیه قابلیت حذف مواد آلی، پروتئین ها، کربوهیدرات ها و چربی ها را دارد، از اینرو به عنوان مهم ترین واحد تصفیه خانه های شهری و صنعتی تلقی می شود.
در طی سال ها مطالعات برروی تصفیه خانه ها و آزمایش انواع فرآیند تصفیه به تدریج این علم شاهد پیشرفت ها و اختراعات جدیدی در این حوزه می باشد.
در سال های دور برکه های تثبیت هوازی و بی هوازی در شهرها متداول بودند اما با گسترش شهرها و افزایش سطح رفاه اجتماعی نیاز به سیستم های تصفیه جدیدتر در این حوزه بیش از پیش احساس شد. به همین جهت سیستم های لجن فعال با راندمان حذف بالاتر، تولید بوی کمتر و مصرف زمین کمتر پا به عرصه گذاشتند.
فرآیندهای تصفیه لجن فعال خود در این سال ها دچار تغییرات شگرفی شد که از هوادهی گستره به جهت کاهش حجم لجن تولیدی به سیستم های رشد چسبیده به جهت کاهش فضای اشغالی تا سیستم ها نامتوالی به جهت کاهش مصرف برق تغییراتی را شاهد بودیم.
پس از این فرآیند ها با توجه به نیاز صنایع در موتورخانه ها و بویلر ها و خط تولیدی خود به آب با کیفیت بالاتر، استفاده از تکنولوژی های نوین در این زمینه نیز احساس شد.
به همین منظور تکنولوژی ها فیلتراسیون پیشرفته در کنار لجن فعال تحت عنوان MBR پا به عرصه صنعت آب و فاضلاب گذاشت.
در این زمینه شرکت های مختلف اقدام به تولید اولترا فیلترهای گوناگون به صورت لوله ای و پلیتی، و همچنین در جنس های مختلف مانند سرامیکی و PVDF نمودند. همچنین روش های مختلفی در اجرای این سیستم ها مانند روش های مستغرق و غیر مستغرق نیز درنظر گرفته شد.
در هر صورت یکی از این شرکت ها به نام آکوا اقدام به تولید پکیج های تصفیه فاضلاب صنعتی با نسبت BOD/COD کمتر از ۰.۴ با راندمان BOD خروجی کمتر از ۵ میلی گرم در لیتر تحت عنوان EMBR نموده است.
این پکیج ها بهترین نوع پکیج در زمینه تصفیه فاضلاب های صنعتی می باشند.
