مواد شیمیایی

در روزگاران قدیم، فرآیند های تصفیه آب وجود نداشت و مردم از آب های زیرزمینی و آب های سطحی به همان شکل که بود استفاده می کردند. در پی این استفاده بدون تصفیه آب، بیماری هایی از جمله وبا، حصبه و … به انسان منتقل می شد. در این حالت جوشاندن آب عوامل بیماری زا را حذف می کرد. اما به مرور زمان و با پیشرفت صنعت، آب ها روز به روز آلوده تر می شدند و فقط جوشاندن آب ها برای پالایش آن از آلودگی کافی نبود. در نتیجه همه این آلودگی های جدید، پیشرفت علوم و شناسایی عوامل مخرب موجود در آب، سیستم های تصفیه آب برای حفظ سلامتی انسان ها به کار گرفته شدند. تصفیه آب مجموعه مواد شیمیایی یا فرآیندهایی است که برای بهبود بخشیدن به کیفیت آب مورد استفاده قرار می گیرند. فرآیند های تصفیه آب بر اساس موارد مصرف آن متفاوت هستند. مثلا نحوه تصفیه آب برای کشاورزی با آب آشامیدنی و آب برای مصارف صنعتی متفاوت است.

تصفیه آب

تصفیه آب سه نوع مختلف دارد که هر کدام از آن ها آلاینده های خاصی را حذف می کنند. فرآیندهای درگیر در تصفیه آب ها شامل فرآیندهای فیزیکی برای حذف مواد،‌ مانند زباله گیری و فیلتراسیون، فرآیندهای شیمیایی که شامل ضدعفونی کردن و انعقاد و فرآیندهای بیولوژیکی که شامل تصفیه آهسته با ماسه است. مجموعه ی این فرآیندها برای تصفیه آب به کار می روند.

۱- تصفیه شیمیایی

در این نوع تصفیه آب از مواد شیمیایی برای حذف آلاینده ها استفاده می شود.

– پیش کلرزنی به جهت جلوگیری از رشد میکروارگانیسم ها

– هوادهی به جهت حذف مشتقات محلول آهن و منگنز در آب

– انعقاد و لخته سازی توسط مواد شیمیایی

– ضدعفونی برای از بین بردن باکتری ها، ویروس ها و عوامل بیماری زا

۲- تصفیه فیزیکی

–  ته نشینی برای حذف مواد جامد و معلق

– فیلتراسیون یا عبور آب از یک فیلتر ماسه ای برای خارج کردن ذرات معلق از آب

۳- تصفیه بیولوژیکی

حذف میکروارگانیسم ها و عوامل بیماری زا توسط غشا های زیستی

به مرور زمان از سری روش های جدید تصفیه آب استفاده شد که ترکیبی از روش های شیمیایی و فیزیکی هستند و به آن ها تصفیه فیزیکو شیمیایی گویند.

تصفیه آب های صنعتی

مصرف آب  و اهمیت وجود آن در صنعت بر هیچکس پوشیده نیست. همچنین استفاده از آب تصفیه شده نیز اهمیت بسیاری دارد، چراکه عوامل مخرب موجود در آب اگر به درستی تصفیه نشوند، باعث خرابی دستگاه ها می شود. آب ها برای مصارف صنعتی وقتی وارد کارخانه ها می شوند باید فرآیند تصفیه روی آن ها انجام شود تا مشخصات فنی مورد نظر برای آن صنعت را داشته باشد. در راستای تصفیه آب صنعتی از مواد شیمیایی و ضدعفونی کننده زیادی برای کاربرد های مختلف استفاده می شود. برای مثال، تنظیم pH یکی از فرآیندهای تصفیه آب صنعتی است که توسط مواد شیمیایی صورت می گیرد. نمونه هایی از مواد شیمیایی مصرفی در تصفیه آب صنعتی که به جهت تنظیم pH استفاده می شوند، هیدروکلریک اسید، آهک هیدراته، سولفوریک اسید و سدیم هیدروکسید هستند. از دیگر انواع مواد شیمیایی برای تصفیه آب،‌ منعقد کننده ها و لخته کننده  ها هستند. این مواد با ایجاد امکان به هم چسباندن ذرات معلق، باعث سنگینی این ذرات می شوند. در اثر این افزایش وزن، این ذرات ته نشین می شوند.

سایر محصولات: چربی گیر

 تصفیه آب های خانگی

آب ها همواره پیش از توزیع به سراسر محل های استفاده، در تصفیه خانه ها پالایش می شوند. به این روش تصفیه، تصفیه در منبع می گویند. حال ممکن است به هر دلیلی در مناطق خاصی، آب تصفیه نشده باشد و مردم نیاز به استفاده از اب داشته باشند،‌در این حالت همانطور که گفته شد، اولین و ساده ترین راهکار جوشاندن آب به مدت ۳ الی ۵ دقیقه است. جوشاندن آب آلاینده های بیولوژیکی را ازبین برده اما عموما در مورد  آلاینده های آلی و معدنی برعکس عمل می کند و غلظت آن ها را افزایش می دهد. از طرفی آب جوشیده شده اگر در مخازن مناسبی قرار نگیرد مجددا آلوده می شود. با تمامی این مشکلات، مصرف سوخت و وارد کردن آلاینده های گلخانه ای نیز از دیگر مشکلات جوشاندن است. در سال های اخیر دستگاه های تصفیه آب خانگی ارائه شدند که می توانند آب را در خانه ها تصفیه کنند. دستگاه هایی که بر اساس تصفیه با مواد شیمیایی هستند، کلرزنی، کلرزنی به همراه فیلتراسیون و کلر زنی به همراه انعقاد است. دستگاه های تصفیه آب در خانه به روش های ضدعفونی کنندگی دیگر نیز، فیلتراسیون و ضدعفونی کننده خورشیدی هستند.

تصفیه آب های زیرزمین

آب های زیرزمینی به خودی خود، نیازی به تصفیه آب پیچیده نداشتند اما در دنیای امروز متاسفانه به دلیل رعایت نشدن مسائل مربوط به انتقال پساب، آب های زیرزمینی نیز مانند آب های روی زمین نیاز به تصفیه کامل دارند.

حذف منگنز موجود در آب

وجود منگنز در آب ها می تواند مشکلات بسیار زیادی ایجاد کند. منگنز به خودی خود هیچ مشکلی برای سلامتی انسان ایجاد نمی کند. حذف منگنز از آب به بهبود بخشیدن کیفیت آب کمک می کند. وجود منگنز در آب باعث می شود آب قهوه ای رنگ شود و از نظر زیبایی و شفافیت آب دچار مشکل شود. همچنین منگنز می تواند در رادیاتور ها، ماشین لباس شویی ها و امثال این وسایل رسوب کند. به همین دلیل حذف منگنز از آب ها الزامی آست. منگنز موجود در آب ها عموما توسط فرآیند های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی حذف می شود. از روش های شیمیایی حذف منگنز، می توان اکسایش آن و تبدیل منگنز به منگنز اکسید که در آب نامحلول است استفاده کرد. سپس این رسوب می تواند توسط فیلتر های مخصوص حذف شود.

تصفیه خاک های آلوده

تصفیه خاک، مجموعه فرآیند هایی هستند که، می توانند مورد استفاده قرار گیرند تا خاک آلوده را پالایش و قابل استفاده برای مصارف بعدی از جمله کشاورزی کنند. خاک می تواند حاوی مواد شیمیایی، یا مواد روغنی، مواد قلیایی و یا بسیاری از مواد غیر قابل تجزیه باشد. این موضوع را می توان به کمک میکروب ها حل کرد. این معضلات ممکن است در اثر دفع نامناسب پساب های صنعتی، فاضلاب ها، مواد شیمیایی کشاورزی و … ایجاد شود. میزان نگه داشتن رطوبت و مواد مغذی به میزان الاینده های خاک بستگی دارد. روش های تصفیه خاک به روش های فیزیکوشیمیایی، بیولوژیکی و حرارتی تقسیم می شوند.

انواع تصفیه خاک عبارتند از:

اصلاحات ارگانیک مانند استفاده از کمپوست، کود و …

تنطیم کردن pH با مواد شیمیایی مخصوص

کنترل علف های هرز و آفات

تصفیه فاضلاب

با افزایش جمعیت کره زمین و کاهش میزان آب شیرین، تصفیه و استفاده مجدد پساب ها واجب شده است. از طرفی پساب ها عموما حاوی موادی هستند که اگر بدون تصفیه در محیط رها شوند، قطعا سلامت موجودات زنده را به خطر می اندازند. تصفیه پساب مجوعه فرآیندهایی هستند که مواد سمی و پسماند های درون فاضلاب را حذف و آن را برای استفاده مجدد، آماده و ایمن می کنند. کیفیت تجهیزات و مواد شیمیایی مورد استفاده در تصفیه فاضلاب بسیار مهم است، چراکه اگر فرآیند تصفیه به درستی انجام نشود، بیماری های بسیاری برای انسان و موجودات زنده رخ خواهد داد. شرکت تصفیه فاضلاب اوژن با سابقه ای درخشان در ارائه با کیفیت ترین محصولات تصفیه فاضلاب فعالیت دارد.

تصفیه پساب خانگی

با افزایش جمعیت کره زمین و کاهش روز به روز منابع آب شیرین، تصفیه پساب ها و استفاده مجدد آن ها امری ضروری است. تصفیه خانه فاضلاب شهری یا همان UWWTP فاضلاب را تصفیه می کنند. امروزه پس از تصفیه پساب ها و تبدیل آب آن به آب تمیز برای مصارف بعدی، از لجن باقی مانده پس از پالایش مجدد به عنوان کود استفاده می شود.

تصفیه پساب صنعتی

پساب های صنعتی بسته به نوع صنعت مورد بررسی، حاوی موادی بسیار خطرناک هستند. البته برخی از صنایع پساب ایمن تری دارند. برای مثال صنایع دباغی پساب خطرناک و نیروگاه های تولید برق پساب غیرسمی دارند. این ماجرا، انتخاب نحوه تصفیه پساب را برای هر صنعتی متفاوت می کند. قطعا برای پساب ها نیز استفاده از مواد تنظیم کننده pH همچون هیدروکلریک اسید، آهک هیدراته، سولفوریک اسید و سدیم هیدروکسید ضروری است. همچنین استفاده از سیستم های PLC یا همان programmable logic controller در سیستم تصفیه فاضلاب صنعتی مناسب است.

ضد عفونی کننده

ضدعفونی کننده ها مواد شیمیایی هستند که برای بی اثر کردن میکروارگانیسم ها استفاده می شوند. ضدعفونی کردن به تنهایی، همه میکروارگانیسم ها را از بین نمی برد و در کنار آن باید فرآیند های پیچیده تر شیمیایی و فیزیکی وجود داشته باشند. ضد عفونی کننده ها عموما از داروهایی از قبلی آنتی بیوتیک ها ساخته می شوند زیرا که این داروها توانایی از بین بردن میکروارگانیسم های درون بدن را دارد. این مواد شیمیایی،‌ باعث آسیب دیدن پروتئین ها و لایه های بیرونی میکروارگانیسم ها می شوند. در تصفیه خانه ها، یک مرحله ضدعفونی با کلر، اشعه فرابنفش یا ازن برای از بین بردن پاتوژن ها استفاده می شود. مواد ضدعفونی کننده عموما در بیمارستان ها، دندانپزشکی ها و مکان هایی استفاده می شود که امکان رشد میکروارگانیسم ها بسیار بالاست.

ضد عفونی کننده بیمارستان

ضدعفونی کننده ها به دلیل داشتن توانایی از بین بردن میکروارگانیسم ها، می توانند بیمارستان ها را که به دلیل کاربری، مملو از میکروارگانیسم هستند را ایمن کند. البته که در بیمارستان ها از انواع دیگری از ضدعفونی کننده ها برای زخم ها و بافت ها استفاده می شود اما در این بخش بیشتر به ضدعفونی کننده های خود بیمارستان ها پرداختیم. از چالش های بزرگ مواد ضدعفونی کننده بیمارستانی، این است که هم بیشترین اثر را در از بین بردن میکروارگانیسم ها داشته باشد و هم کمترین آسیب را به بیماران و کارکنان برساند.

ضد عفونی کردن آب

ضدعفونی کردن آب به معنای از بین بردن، غیرفعال کردن و یا کشتن عوامل بیماری زا و میکروارگانیسم هاست. مصرف آب بدون از بین بردن عوامل بیماری زا و میکروارگانیسم ها، باعث بیماری افراد می شوند. طی فرآیند استریلیزه کردن، میکروارگانیسم ها از بین می روند و در نتیجه قدرت بیماری زایی ندارند.

ضد عفونی آب آشامیدنی

آب آشامیدنی، در تصفیه خانه ها به طور کامل تصفیه می شوند و وقتی از منابع آب به شبکه های شهری منتقل می شوند واقعا این آب آلودگی ندارد. در تصفیه خانه ها حتی به دلیل فرار بودن کلر به عنوان یکی از مواد شیمیایی ضدعفونی کننده، دوز کلر را طوری محاسبه میکنند که آب تا لحظه آخر کلر داشته باشد و از طرفی این کلر به سلامت انسان لطمه وارد نکند. اما با یک درصد احتمال آلوده شدن آب در مسیر انتقال،‌ اگر دستگاهی برای تزریق مجدد کلر به آب در منازل وجود داشته باشد،‌ این احتمال صفر می شود.

ضد عفونی کننده آب

ضدعفونی کننده های آب عموما سدیم هیپو کلریت و یا کلسیم هیپوکلریت هستند. این مواد به خودی خود و در غلظت های بالا توانایی آسیب رساندن زیادی دارند اما وقتی میزان کمی از آن ها وارد آب می شود، غلظت این مواد شیمیایی کم شده و دیگر قابلیت آسیب زدن ندارند.

اثرات ضدعفونی کننده بر روی پوست یا بافت

اثر ضدعفونی کننده ها روی پوست بدن، با توجه به قدرت آن ها در تخریب میکرو ارگانیسم ها بر همگان آشکار است. استفاده مداوم از این مواد باعث خشکی پوست و در نهایت زخم شدن آن می شود. البته که اگر امکان شست و شو با مواد شوینده باشد، جایگزینی شوینده ها با ضدعفونی کننده ها بهتر است.

ضدعفونی آب پس از قطع آب

در زمان هایی که لوله های آب دچار ترکیدگی شدند و آب رسانی متوقف شده یا آب به صورت کثیف وارد لوله ها می شود، تا زمانی که لوله تعمیر شود و آب آلوده شده از لوله خارج شود، چندین ساعت طول می کشد. ممکن است در این حین نیاز به آب شرب داشته باشید. تحت این شرایط برای ضدعفونی کردن آب می توانید از جوشاندن و استفاده از مواد شیمیایی در غلظت پائین، حداقل سی دقیقه قبل از مصرف استفاده کنید.

برای سفید کردن کاغذ از سدیم هیپوکلریت و یا کلسیم هیپوکلریت و مواد مشابه آن استفاده می شود. اگر این سفیدکننده های کاغذ را در غلظت کم داخل گالن آبی بریزیم، آب را ضدعفونی می کند. این روش برای ضدعفونی آب در حالتی که پیشتر بیان شد مناسب است. توجه داشته باشید که سی دقیقه پس از اضافه کردن مواد آب را مصرف کنید.